کراسلینک قرنیه Corneal Cross-Linking

کراسلینک قرنیه یا Corneal Cross-Linking تنها درمان موجود جهت جلوگیری از پیشرفت قوز قرنیه در موارد پیشرونده قوز قرنیه میباشد. در قوز قرنیه، قرنیه که قسمت جلوی چشم میباشد و مانند شیشه جلوی ماشین پنجره ای جهت دید فرد میباشد به مرور زمان دچار ضعف و نازکی پیشرونده شده و در اثر فشار داخل چشم قرنیه در قسمت ضعیف شده دچار بیرون زدگی و مخروطی (cone like) میشود. این حالت قوز یا مخروطی پیدا کردن قرنیه منجر به تاری دید فرد میشود. نهایتا اگر قوز قرنیه پیشرفت کند ممکن است تنها راه درمان پیوند قرنیه باشد.

کراسلینک قرنیه که به اختصار CXL و یا CCL هم گفته میشود، قرنیه ضعیف، تقویت شده تا قوز قرنیه پیشرونده تثبیت شده و دیگر پیشرفت نکند. در کراسلینک قرنیه پیوندهای جدیدی بین رشته های کلاژن قرنیه ایجاد میشود و مانند داربستی اضافه قرنیه را در وضعیت موجود نگه میدارد.

کراسلینک قرنیه در چه کسانی انجام میشود؟

• قوز قرنیه پیشرونده برای جلوگیری از بدتر شدند دید فرد و نیاز به پیوند قرنیه
• اکتازی قرنیه یا بیرون زدگی قرنیه بعد از عمل لیزیک: ندرتاً قرنیه بعد از عمل لیزیک به قدری ضعیف میشود که در مقابل فشار داخل چشم نمیتواند مقاومت کند و قسمتی از آن دقیقاً مانند قوز قرنیه دچار بیرون زدگی میشود. این حالت ندرتاً در اصلاح ضعیفی چشم با عمل لیزیک در نمره های بالا که مقدار زیادی از قرنیه توسط لیزر برداشته میشود و قرنیه باقیمانده نازک میباشد ممکن است اتقاق بیفتد. اکتازی قرنیه پیشرونده بوده و برخلاف قوز قرنیه که معمولاً در سن 35 سالگی متوقف میشود، در صورت عدم تثبیت آن با کراسلینک قرنیه، پیشرفت خود ادامه میدهد. این حالت به اینصورت است که فرد بعد از عمل لیزیک مدتها دید خوبی داشته اما بعد از مدتی دچار تاری دید پیشرونده یک یا دو چشم میشود. از علل آن میتواند خاراندن چشم و یا خوابیدن روی شکم باشد. لذا پرهیز از این عادات برای سلامت قرنیه الزامی است.
• نوعی از قوز قرنیه به نام Pellucid Marginal Degeneration و یا PMD: در این نوع قوز قرنیه که معمولاً بعد از 30 سالگی شروع میشود، فرد دچار کاهش دید پیشرونده به علت آستیگمات ناشی از بیرون زدگی قرنیه میشود. در PMD تا زمانی که اشعه کراسلینک به قرنیه تابیده نشود تا در این وضعیت تثبیت شود، معمولاً به روند پیشرفت و کاهش تدریجی دید ادامه میدهد.
• به عنوان درمان ترکیبی در پروتکل آتن برای اصلاح قوز قرنیه: در این روش ابتدا عکس قرنیه فرد (توپوگرافی) و اطلاعات ضعیفی چشم به دستگاه لیزیک داده شده، پس از اصلاح نسبی قوز قرنیه و ضعیفی، برای حفظ و تثبیت این حالت، اشعه کراسلینک تابیده میشود.
• جهت درمان عفونتهای قرنیه: در موارد مقاوم به درمان آنتی بیوتیک و یا کمک به درمان و تسریع بهبود عفونت قرنیه میتوان از کراسلینک قرنیه کمک گرفت.

کراسلینک قرنیه به چه صورت انجام میشود؟

ابتدا چشمها به کمک قطره بیحس کننده (تتراکائین یا مشابه) بیحس شده و پزشک ممکن است جهت تسکین فرد از قرصهای آرامبخش استفاده کند. پس از برداشتن اپیتلیوم قرنیه یا لایه سطحی قرنیه، قطره ریبوفلاوین (Riboflavin) یا ویتامین B2 هر 2 تا 3 دقیقه در چشم چکانده میشود.

مدت زمان چکاندن قطره ریبوفلاوین وابسته به نوع آن میباشد. در نوع سریع الاثر آن بمدت 10 دقیقه و در نوع عادی آن بمدت 30 دقیقه هر 2 تا 3 دقیقه چکانده میشود. پس از آن اشعه UV-A (ماوراء بنفش-آ) با طول موج 370 نانومتر تابانده میشود. مدت زمان تاباندن اشعه UV-A از 5 تا 30 دقیقه متغیر میباشد (5 دقیقه با قدرت 18 میلی وات و یا 30 دقیقه با قدرت 3 میلی وات که جمعاً 90 میلی وات در دقیقه). حین تاباندن اشعه ماوراء بنفش، هر 2 تا 3 دقیقه قطره ریبوفلاوین چکانده میشود. پس از تاباندن اشعه، برای بهبود اپیتلیوم قرنیه، یک لنز تماسی پانسمانی روی چشم گذاشته میشود. قطره ریبوفلاوین درون قرنیه جذب میشود و قرنیه را به تابش اشعه ماوراء بنفش حساس میکند. نتیجه این کراسلینک قرنیه، پیدایش پیوندهای جدید درون رشته های کلاژن قرنیه بوده که رشته های کلاژن کوتاهتر و ضحیمتر شده و نتیجه آن افزایش قدرت و استحکام قرنیه میباشد.

عمل کراسلینک قرنیه یک عمل جراحی سرپایی بوده که بمدت نیم تا یک ساعت برحسب نوع قطره و زمان تاباندن اشعه طول میکشد.